Cách Học Bảng Tính Soroban Hiệu Quả Cho Trẻ Mới Bắt Đầu

Bạn đang tìm hiểu cách học bảng tính Soroban, cách học toán bằng bàn tính Soroban, hay đơn giản muốn biết cách học tính Soroban sao cho hiệu quả? Soroban là công cụ tính toán truyền thống của Nhật Bản, nổi tiếng với khả năng rèn luyện não bộ, giúp người học tính nhanh và chính xác chỉ bằng những hạt gỗ nhỏ bé. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từ nguyên lý hoạt động, cách sử dụng bảng tính Soroban. Cách cộng trừ, cách nhân chia trên bàn tính Soroban đến bí quyết sử dụng Soroban đúng cách, để bạn hoặc con bạn có thể bắt đầu ngay tại nhà.

Soroban là gì và vì sao nên học? Cách học bảng tính Soroban như thế nào?

Soroban là một loại bảng tính cổ của Nhật Bản, gồm nhiều cột dọc, mỗi cột có 5 hạt: 1 hạt trên (giá trị 5 đơn vị) và 4 hạt dưới (mỗi hạt tương đương 1 đơn vị). Thanh ngang chia hai phần hạt có tên gọi là thanh giá trị. Khi di chuyển hạt chạm vào thanh ngang, nghĩa là hạt đó được tính vào kết quả.

Ví dụ: Nếu bạn đẩy 3 hạt dưới chạm vào thanh ngang, giá trị của cột đó là 3. Nếu thêm hạt trên (giá trị 5) xuống chạm thanh ngang, tổng thành 8 (5 + 3). Khi muốn trở về 0, bạn chỉ cần kéo hạt xuống (hoặc lên) để hạt không chạm thanh ngang nữa.

Nhờ đặc điểm trực quan này, người học toán bằng bàn tính Soroban không chỉ ghi nhớ con số, mà còn hình dung được hình ảnh của số trong đầu. Đây là cơ sở để phát triển kỹ năng ảo tính (tính trong đầu không cần bàn tính thật). Chính điều đó giúp Soroban trở thành công cụ rèn tư duy và tập trung cực kỳ hiệu quả cho trẻ nhỏ.

Cách sử dụng bảng tính Soroban 

Để bắt đầu cách học bảng tính Soroban, hãy làm quen với cấu tạo và nguyên tắc vận hành.

• Hạt trên (gọi là “go-dama”): mỗi hạt có giá trị 5.
• Hạt dưới (“ichi-dama”): mỗi hạt có giá trị 1.
• Thanh ngang (gọi là “beam”): là ranh giới để xác định hạt nào đang được tính.

Mỗi cột thể hiện một hàng giá trị: đơn vị, chục, trăm, nghìn,… Khi cộng trừ, bạn sẽ di chuyển hạt ở cột đơn vị; nếu vượt quá 9 thì chuyển hàng sang cột kế bên (giống như nhớ sang hàng chục khi cộng tay).

Học viên mới nên bắt đầu từ việc đặt số. Ví dụ: biểu diễn số 7 bằng 1 hạt trên (5) và 2 hạt dưới (1+1). Sau đó, thử biểu diễn các số khác nhau để quen tay.

Cách học bảng tính Soroban như thế nào? Bắt đầu từ cộng và trừ

Đây là phần quan trọng nhất trong cách học bảng tính Soroban. Thay vì học lý thuyết khô khan, bạn nên học qua ví dụ cụ thể.

Cộng số nhỏ (không cần chuyển hàng)

Ví dụ: 2 + 3

• Bước 1: Đặt 2 hạt dưới chạm thanh ngang.
• Bước 2: Thêm 3 hạt dưới nữa → tổng 5.
• Kết quả: bạn thấy tất cả hạt dưới đã chạm thanh ngang, tương đương 5.

Cộng có chuyển hàng (cộng qua mốc 5 hoặc 10)

Ví dụ: 7 + 4

• Bước 1: Biểu diễn 7 (1 hạt trên và 2 hạt dưới).
• Bước 2: Muốn cộng 4, nhưng không còn đủ hạt dưới. Khi đó, bạn hạ 1 hạt trên xuống (thêm 5) rồi đẩy bớt 1 hạt dưới xuống (trừ 1).

Như vậy, cộng 4 tương đương với + 5 -1 → kết quả là 11.

Đây là nguyên tắc cơ bản của Soroban. Không thể cộng đủ thì mượn hàng kế trên và bù trừ.

Trừ số – Cách sử dụng bảng tính Soroban

Ví dụ: 8 – 3

• Đặt 8 (1 hạt trên + 3 hạt dưới).
• Muốn trừ 3, kéo 3 hạt dưới ra khỏi thanh ngang.
• Còn lại 1 hạt trên (5) + 0 hạt dưới → kết quả là 5.

Phép trừ trên Soroban chính là quá trình trả lại hạt, giống như cách bạn trả số trong đầu khi làm phép trừ.

Cách học nhân chia trên bảng tính Soroban 

Khi đã thuần thục cộng trừ, người học chuyển sang cách nhân chia trên bàn tính Soroban. Đây là phần nhiều người thấy thú vị nhất vì nó giúp hiểu bản chất của phép tính.

Phép nhân trên Soroban – Cách nhân chia trên bàn tính soroban

Phép nhân được thực hiện bằng cách cộng dồn nhiều lần giá trị của số bị nhân. Ví dụ:

Muốn tính 12 × 3

• Đầu tiên, nhân hàng đơn vị: 2 × 3 = 6 → đặt 6 ở cột đơn vị.
• Tiếp theo, nhân hàng chục: 1 × 3 = 3 → ghi ở cột chục.
• Kết quả: 36.

Trong Soroban nâng cao, học viên có thể thao tác trực tiếp trên bàn tính để ghi nhớ từng tích và cộng dồn nhanh chóng, không cần viết trung gian.

Phép chia trên Soroban – Cách học toán bằng bàn tính Soroban

Phép chia là quá trình trừ lặp cho đến khi không còn dư.

Ví dụ: 24 ÷ 6

• Đặt 24 lên bàn tính.
• Thực hiện trừ 6 nhiều lần cho đến khi không còn đủ để trừ.
• Mỗi lần trừ tương ứng 1 đơn vị trong kết quả (thương).

Khi kết thúc, tổng số lần trừ chính là kết quả của phép chia. Đây là cách rèn tư duy từng bước, giúp học viên hiểu rõ khái niệm thương – dư.

Cách học toán bằng bàn tính Soroban mang lại lợi ích gì?

Điểm khác biệt lớn nhất của Soroban so với các công cụ học toán khác là khả năng giúp người học thấy được phép tính trong đầu. Khi đã quen tay, bạn có thể tưởng tượng bàn tính và di chuyển hạt trong trí nhớ – đây gọi là “ảo tính”. Nhờ vậy, dù không cầm bàn tính thật, người học vẫn có thể cộng, trừ, nhân, chia nhanh như máy tính.

Để luyện được kỹ năng này, cần thực hành đều đặn. Mỗi ngày chỉ cần 10–15 phút, não sẽ ghi nhớ vị trí hạt và thao tác trở thành phản xạ. Sau một thời gian, trẻ có thể tính nhẩm chính xác những phép cộng trừ 2–3 chữ số trong vài giây mà không cần viết ra.

BrainTalent – Nơi giúp trẻ làm chủ bảng tính Soroban chuẩn Nhật

Nếu bạn muốn con được hướng dẫn bài bản theo đúng cách học bảng tính Soroban, BrainTalent là địa chỉ uy tín được nhiều phụ huynh tin tưởng. Trung tâm áp dụng phương pháp chuẩn Nhật, kết hợp giữa học trực quan với bàn tính thật và luyện ảo tính.

Giáo viên tại BrainTalent không chỉ dạy thao tác tay mà còn chú trọng phát triển kỹ năng tập trung, phản xạ và khả năng ghi nhớ. Mỗi học viên được theo sát tiến độ cá nhân, đảm bảo nắm chắc từng bước từ cộng trừ cơ bản đến nhân chia nâng cao. Ngoài ra, trung tâm còn tổ chức các buổi thi thử và trò chơi tư duy để trẻ học mà không thấy áp lực.

Với môi trường thân thiện, chương trình khoa học và lộ trình rõ ràng, BrainTalent chính là nơi giúp trẻ chinh phục Soroban một cách tự nhiên và hứng thú nhất.

Học Soroban là học cách tư duy logic

Học Soroban không chỉ là học tính nhanh. Đó là quá trình rèn não bộ, giúp người học hình thành tư duy logic, khả năng quan sát, và sự kiên nhẫn. Mỗi thao tác trên bàn tính đều dạy người học cách phân tích, so sánh, và xử lý vấn đề. Đây là những kỹ năng vô cùng quý giá trong cuộc sống.

Với những ai muốn bắt đầu, hãy nhớ rằng cách học bảng tính Soroban hiệu quả nhất là luyện tập đều đặn, kiên trì và đúng phương pháp. Càng luyện nhiều, não bộ càng linh hoạt, và bạn sẽ thấy phép tính không còn là nỗi sợ mà là niềm vui.

Xem thêm: Cách Dạy Bé Cộng Trừ Nhanh Dễ Nhớ Cho Ba Mẹ